Świecie

Lokalizacja i historia

Świecie (niem. Schwerta lub Schwertburg), wieś leżąca w gminie Leśna przy drodze nr 358 między Pobiedną a Leśną,  przy granicy z Czechami w powiecie lubańskim. Rozwój wsi był ściśle związany z istnieniem zamku Świecie, o którego istnieniu wspomina się w dokumentach już w 1329 roku. Był to bardzo ważny pod kątem militarnym punkt obronny dawnego Okręgu Kwisy. Miejscowość jest malowniczo położona wzdłuż doliny potoku Bruśnika. Wieś przez długi czas należała do rodu von Üchtritz, którzy w okresie od XIV w do 1592 roku władali „ Państwem Świecie”, którego granice rozciągały się od Świecia do Giebułtowa i do góry Smrek w Górach Izerskich. W następnych latach wieś należała do rodów Meurerów, von Rotenburgów, von Gersdorfów, von Loebenów, von Flemmingów. W roku 1945 miejscowość była zamieszkana przez 1119 osób. Mieszkańcy w przeszłości trudnili się rolnictwem,  hodowlą zwierząt, pszczelarstwem, część pracowała w zakładach w Leśnej i okolicy, a w okresie letnim turystyką.

Zabytki  

W Świeciu można zobaczyć kilka łużyckich domów przysłupowych zachowanych w dobrym stanie. Nad wsią dominuje budynek kościoła. W polskich informatorach turystycznych, czy na tablicach informacyjnych nie wspomina się, że reformacja zawitała do Świecia w 1536 roku, i od tego czasu budynek kościoła w Świeciu był kościołem ewangelickim, aż do 1945 roku. Obecny budynek został postawiony po zakończeniu wojny trzydziestoletniej (1618-1648). Wewnątrz kościoła znajduje się ciekawy strop i empory składające się z kilkudziesięciu malowideł przedstawiających sceny biblijne Nowego i Starego Testamentu. Zbiór tych malowideł tworzy jeden z największych zbiorów malarstwa barokowego zachodnio-południowej Polski. W zewnętrznej części ścian budynku kościoła znajdują się płyty nagrobne i epitafia dawnych właścicieli zamku i wsi. Jedna z ciekawszych płyt nagrobnych to płyta z 1612 r. Antoniego von Üchtritz. Przy kościele za murem cmentarnym po wschodniej stronie znajdują się duże ruiny dawnej szkoły ewangelickiej powstałej w 1712 r., a po stronie zachodniej tylko ocalałe fragmenty fundamentów po byłej plebani ewangelickiej (domu pastora). Na dawnym cmentarzu ewangelickim przy kościele rozpoczęły się prace rekonstrukcyjne zdewastowanych grobowców. Mur cmentarny został w miarę zabezpieczony, a wiele ocalałych płyt zniszczonych grobowców z powrotem zamocowana na miejsce (2014 r.).

Zamek w Świeciu

Nie jest znana data rozpoczęcia i zakończenia budowy zamku, lecz pierwszy dokument wspinający o jego istnieniu pochodzi z 3 maja 1329r. Była to umowa zawarta pomiędzy Henrykiem I Jaworskim a królem czeskim Janem Luksemburczykiem o przekazaniu tego regionu Czechom. Zamek powstał jako jedna z warowni obronnych Okręgu Kwisy Księstwa Świdnicko-Jaworskiego celu ochrony szlaku handlowego pomiędzy Śląskiem a Łużycami. Od początku dziejów zamku do roku 1638 był on we władaniu rodu  von Üchtritz. Przez następne lata zamek należał do różnych arystokratycznych rodzin i był zamieszkany do 1760 roku. W 1827 roku opuszczony zamek spalił się w wyniku uderzenia pioruna. Przed II Wojną Światową zamek nabył Ernst von Gutschow, który próbował zamek podnieść z ruin. We wschodniej części zamku powstały zajazd i gospoda. Po zakończeniu II Wojny Światowej obiekty te przekształcono w mieszkania socjalne, które były zamieszkane do 1960 roku. Od tej daty zamek pozostał opuszczony. Od 1999 roku zamek ma nowych właścicieli, którzy podjęli się odbudowy. Zamku jest udostępniony do zwiedzania.

Linki

 

Możliwość komentowania jest wyłączona.