Mirsk

Lokalizacja

Mirsk (niem. Friedeberg) miasteczko liczące około czterech tysięcy mieszkańców położone na lewym brzegu rzeki Kwisy na Przedgórzu Izerskim w regionie Łużyce Górne. Z miejscowości do Świeradowa Zdrój i Gór Izerskich jest dosłownie „rzut kamieniem”. Mirsk znajduje się przy drodze nr. 361 w powiecie lwóweckim. Z miejscowości rozciąga się piękna panorama na Góry Izerskie.

Historia i zabytki

Początki Mirska sięgają XII w. Miejscowość została ulokowana przy dawnym trakcie handlowym z Jeleniej Góry do Żytawy. Historia Mirska była ściśle związana z rodem Schaffgotschów z pobliskiego zamku Gryf w Proszówce, którzy byli jego właścicielami. Na początku XVI w do miejscowości dotarła fala reformacji, w wyniku której prawie cała ludność przyjęła naukę jej ojca, Marcina Lutra, stając się ewangelikami podobnie jak w wielu innych miejscowościach. Mirsk doświadczył rozwoju tkactwa, i pod koniec XVI w był jednym z większych ośrodków produkcji lnu na Śląsku. Po wojnie trzydziestoletniej (1618-1648) Mirsk znalazł w granicach Śląska należącego do cesarstwa austriackiego, i był miejscowością graniczną z Saksonią. W 1654 r. odebrano kościół ewangelikom z powodu działań kontrreformacji, i przez prawie cały wiek uczęszczali oni na nabożeństwa do położonego po sąsiedzku Giebułtowa znajdującego się już w Saksonii . Po około 100 latach wybudowano w Mirsku okazały dom modlitwy (obecnie to wielka ruina), gdy Mirsk znalazł się w granicach Prus (1742). Miasto w całej swojej historii doświadczyło wielu powodzi, pożarów i zaraz. XIX wiek, to wiek rewolucji przemysłowej. Miasto od 1884 r. zostało połączone linią kolejową z Gryfowem Śląskim, a w niedługim czasie z Jindřichovicami pod Smrkem oraz ze Świeradowem Zdrój. Powstaje mechaniczna przędzalnia, od 1875 r. jest wydawana pierwsza lokalna gazeta „Der Bote aus dem Queisthale”, W okresie II wojny światowej funkcjonował obóz pracy, który od 1944 r. był filią obozu koncentracyjnego Groß-Rosen dla Żydówek. Mirsk jeszcze do końca lat ‘80 ubiegłego wieku był ośrodkiem przemysłu włókienniczego, po którym obecnie pozostała tylko historia.

Miejscowość miała wielkie szczęście, że działania wojenne z 1945 roku nie dokonały żadnych zniszczeń starej zabudowy. Dlatego dawna struktura układu ulic i zabudowa została zachowana w dobrym stanie. W Mirsku można zobaczyć wiele ciekawych starych kamieniczek (około 250) głównie z XVIII i XIX w oraz kilka głównych zabytków, którym warto poświęcić więcej czasu. Miłośnicy dawnej architektury znajdą jeszcze wiele ciekawych szczegółów zachowanych w istniejących kamieniczkach.