Spacerując uliczkami Szklarskiej Poręby natkniemy się na opuszczony cmentarz będący bardzo w złym stanie, który ściśle związany jest z jej byłymi mieszkańcami. Mowa jest o cmentarzu ewangelickim znajdującym blisko dawnego zboru ewangelickiego w Szklarskiej Porębie Dolnej. Cmentarz mimo wielkiego stanu dewastacji i zniszczenia przyciąga uwagę zwiedzających klimatem jaki stwarza. Nie jest to klimat, który odstrasza, ale przyciąga uwagę ze względu na swój wygląd (nietypowy dla polskich cmentarzy) oraz dziedzictwo literatury i sztuki pozostawione przez spoczywających.
Cmentarz został założony w 1844 roku, a ostatnie pochówki miały miejsce w 1946 roku. Od tego okresu obiekt jest pozostawiony sam sobie, i jest systematycznie ograbiany i dewastowany. Miejsce to jest szczególne ze względu na to, że zostali na nim pochowani dawni przedstawiciele „kolonii artystów”, twórcy niemieckiej literatury i sztuki XIX i XX wieku. Malownicze położenie miejscowości oraz miejscowy klimat artystyczny motywujący do twórczości, sprawiły, że chętnie na stałe w Szklarskiej Porębie osiedlali się poeci, pisarze, artyści, naukowcy itp. Dzięki nim Szklarska Poręba zyskała nazwę „kolonii artystów”. W Polsce takimi koloniami artystów były i są Kazimierz Dolny oraz Zakopane.
Inną grupą osób, która spoczęła na tym cmentarzu, to ludzie zajmujący się tworzeniem i produkcją szkła artystycznego, z którego Szklarska Poręba słynęła. Byli oni mistrzami w swoim zawodzie i mającymi wielkie uznanie w Niemczech i zagranicą. Szczególnie wyroby z huty szkła „Józefina” założonej w 1842 r przyniosły sławę w świecie dla nich dla Szklarskiej Poręby.
Spacerując po cmentarzu jest jeszcze możliwość odczytania informacji na epitafiach czy obejrzenia zniszczonych w dużym stopniu nagrobków i grobowców.
Przykłady osób najbardziej znanych:
- Julius Ludwig (1850-1918) – mistrz malarstwa na szkle.
- Ernst Wriese (1854-1914) – mistrz szlifierski.
- August Wennrich (1825-1878) – mistrz szlifierski.
- Oskar Simon (1874-1927) – mistrz szlifierski.
- Ernsta Liebiga (1859-1927) – mistrz hutniczy.
- Hermann Wennrich (1864-1931) – mistrza hutniczy.
- Kaplica rodziny Preusslerów – rodzina, która rozpoczęła budowę hut szkła w Szklarskiej Porębie, pierwsza powstała w 1617 roku.
- Carl Hauptmann (1858-1921) – filozof i literat, starszy brat laureata literackiej Nagrody Nobla Gerharta Hauptmanna.
- Wilhelm Bölsche (1861-1939) – krytyk literacki, dziennikarz, biolog, pisarz, astronom, geolog, związany z działaniem na rzecz ochrony przyrody, pomysłodawca i twórca karkonoskiego muzeum geologiczno-przyrodniczego, autor kilku tysięcy listów stanowiące archiwum tamtego okresu, które są przechowywane we Wrocławskiej Bibliotece Uniwersyteckiej.
- Hanns Fechner (1860-1931) – malarz, grafik, profesor berlińskiej Akademii Sztuk Pięknych.
- Max Schlicker (1862-1936) – właściciel winiarni, będącej miejscem spotkań artystów i literatów.
- Gustav Berthold – dyrektor i dyrygent orkiestry uzdrowiskowej znanej z wysokiego profesjonalizmu.
Linki