Zapora Złotnicka
Po wybudowaniu zapory koło Leśnej i utworzeniu jeziora leśniańskiego przystąpiono do budowy kolejnej zapory w pięknym i głębokim kanionie rzeki Kwisy koło miejscowości Złotniki Lubańskie.
Budowa rozpoczęła się w kwietniu 1919 roku od budowy drogi dojazdowej, ze względu na brak możliwości dojazdu z powodu stromych zboczy kanionu. Kamień węgielny pod budowę zapory położono 1921 roku, a w listopadzie 1924 roku zakończono jej budowę. Zapora jest dziełem dr inż. Curta Bachmanna z Jeleniej Góry. Jest to zapora typu ciężkiego, kamienno-betonowa. Koszt budowy tamy wyniósł 2,1 mln marek w złocie. Przy budowie pracowało 325 pracowników.
Podstawowe dane techniczne zapory:
- długość zapory w koronie: 168 m;
- wysokość całkowita: 36 m;
- wysokość ponad poziom terenu: 27.5 m;
- szerokość zapory w stopie: 27m;
- szerokość zapory w koronie: 5 m;
- kubatura zapory: 38 000 m³
Zapora posiada oryginalne urządzenia do zrzutu wody. Do przepływu nadmiernych wód powodziowych służy upust powierzchniowy z dwoma klapami o długości 22.5 m i szerokości 0.7 m każda zakończony wykutą w skale kaskadą za zaporą. Do zrzutu stałego wody stosuje się dwa upusty denne o średnicy 1.4 m i 1.0 m. Do spuszczania wody z jeziora wykorzystuje się sztolnię z dwoma zasuwami o średnicy 1.4 m.
Elektrownia wodna
Budynek elektrowni rozpoczęto budować w 1922 roku, zakończono w 1924 roku. Elektrownię wyposażono w trzy turbozespoły z turbinami Francisa i generatorami Siemensa Schuckert Werke z Berlina o łącznej mocy 4,42 MW. Uroczyste otwarcie zapory i uruchomienie elektrowni nastąpiło 20 listopada 1924 roku. Elektrownia wraz z zaporą stanowią światowej klasy dzieło techniki początku XX wieku a obecnie dowód, że maszyny i urządzenia budowane z najwyższą jakością mogą wykorzystywane w sposób ciągły przez prawie sto lat, a budowle takie jak zapora ostać się, będąc przez lata narażone potężnemu naciskowi wody i warunków atmosferycznych.
Linki
3. Miejsca na mapie Dolnego Śląska – Złotniki Lubańskie
4. Kwisa – perła dolnośląskich rzek
5. Historie …